Laatste update: 29 augustus 2017

Wetsvoorstel lokaliseren vermisten

De officier van justitie mag bijzondere opsporingsbevoegdheden inzetten in bepaalde urgente vermissingszaken om de locatie van vermisten te achterhalen. Hiervoor heeft minister Blok op 19 juli 2017 een wetsvoorstel ter consultatie gepubliceerd. De bijzondere bevoegdheden bestaan onder andere uit het vorderen van telecommunicatiegegevens, het afluisteren van communicatie en het doorzoeken van laptop, mobiele telefoon of een woning.

De (hulp-)officier van justitie mag een vermissing aanmerken als een 'urgente persoonsvermissing' als het waarschijnlijk in het belang van de vermiste is om opgespoord te worden. Criteria hierbij zijn dat de gezondheid of veiligheid van de vermiste in gevaar moet zijn of dat "de vermissing in complete tegenstelling is tot het normale gedrag."

Hulpverlening

Het lokaliseren van vermisten is in dit wetsvoorstel bedoeld als hulpverlening door de politie. Het gaat nadrukkelijk niet om het lokaliseren van mensen bij een misdrijf, omdat dat al geregeld is in het Wetboek van Strafvordering. De bijzondere bevoegdheden mogen slechts ingezet worden zolang dit noodzakelijk en proportioneel is voor het lokaliseren van de vermiste.

Bij een 'urgente vermissing' mag de politie bij communicatiediensten met een schriftelijk(!) bevel gegevens opvragen om te ontdekken welke diensten de vermiste gebruikt (artikel 5). Bij een vermissing van een minderjarige kunnen ook gegevens van anderen in de omgeving van de vermiste worden opgevraagd om de persoon te lokaliseren.

Zodra duidelijk is van welke communicatiemiddelen de vermiste of andere betrokkenen zich bedienen, kan de officier van justitie het communicatieverkeer en beschikbare (verkeers)gegevens opvragen en dat gedurende vier weken volgen (artikel 6). Zo kan bijvoorbeeld de mobiele telefoon uitgepeild worden met een zogeheten 'stille sms'.

Reis-, pin- en medische gegevens

Ook op andere plekken waar digitale sporen achtergelaten kunnen worden, mag de officier van justitie de beschikbare gegevens opvragen en nieuwe gegevens gedurende vier weken volgen (artikel 7, 8 en 9). Denk hierbij aan bijvoorbeeld camerabeelden, OV-reisgegevens, incheckgegevens bij luchthavens of het in de gaten houden van pintransacties. Er is hierin geen enkele beperking opgenomen anders dan dat het proportioneel moet zijn (artikel 4). De periode van vier weken kan telkens worden verlengd. Beelden van beveiligingscamera's mag de politie overigens ook zonder toestemming van de officier van justitie vorderen.

"Ook kan het onder omstandigheden denkbaar zijn dat er, voor zover relevant en noodzakelijk, medische gegevens worden gevorderd, bijvoorbeeld om in te kunnen schatten of de vermiste verward of agressief is." De arts moet dan wel besluiten dat het niet in strijd is met zijn of haar medisch beroepsgeheim.

Woning doorzoeken, afluisteren en DNA-monsters

De officier van justitie mag de woning van de vermiste, andere ruimtes en auto's doorzoeken en daarbij DNA-monsters nemen (artikel 10-12). Hiervoor is goedkeuring door de rechter-commissaris nodig. Het DNA wordt opgenomen in de landelijke DNA-database met vermiste personen.

De politie mag gegevensdragers als usb-stick, laptop en mobiele telefoon, maar ook gegevens in de cloudopslag of van de slimme meter van de vermiste of betrokkenen doorzoeken (artikel 13). Apparatuur als telefoon of laptop mag door de politie hiervoor ontgrendeld of ontcijferd worden. Ook mag de politie de communicatie van de vermiste of betrokkenen gedurende vier weken heimelijk afluisteren en eventueel ontcijferen (artikel 14). Zo kan de politie bijvoorbeeld meekijken in de chatgesprekken of de emails van de vermiste of betrokkenen. Ook kan de verzonden inhoud van apps bekeken worden omdat daar soms locatie-informatie aanwezig is. Hiervoor is wel toestemming van de rechter-commissaris noodzakelijk. Aanbieders van telecommunicatiediensten zijn verplicht hieraan mee te werken.

Bij minderjarigen kunnen ook gegevens van mensen in de omgeving van de vermiste gevorderd, afgeluisterd en opgenomen worden. Let wel, zodra er aanwijzingen voor een misdrijf zijn, waren deze bevoegdheden al beschikbaar.

Notificatie

Alle gegevens die de politie op deze manier verzamelt, worden een jaar bewaard (artikel 16). Vermisten moeten achteraf op de hoogte worden gebracht als de opsporingsbevoegdheden jegens hen zijn ingezet, zolang dat "redelijkerwijs mogelijk is" (artikel 15).

Er is geen registratie waaruit blijkt om hoeveel zaken het gaat waarbij deze opsporingsbevoegdheden ingezet zouden moeten worden om een verschil te maken. Volgens een schatting van het ministerie van Veiligheid en Justitie zou het om enkele honderden gevallen per jaar gaan.

 

Laatste update: 29.08.2017

Status onderwerp: voorstel

Impact op privacy: -2

Bekeken: 7.320 keer.

Tags: zoekmiddelen, persoonsvermissing, opsporingsbevoegdheid
 

 


Index

Stemming

Stemming over het voorstel 'zoekmiddelen urgente persoonsvermissingen'*.

* Officiële stemming over dit voorstel is nog niet geweest. In de figuur zijn de meningen weergegeven zoals partijen die tot op heden kenbaar hebben gemaakt. Van sommige partijen is de mening nog niet bekend of nog niet kenbaar gemaakt. Bij die partijen staat geen balkje.

Download onze app

Privacy VandaagVolg het actuele nieuws van het Nederlandse privacyfront met onze Android app. Download hem hier!

Gerelateerd

Opsporingsbevoegdheden vermisten beter afbakenen

Het inzetten van opsporingsbevoegdheden om vermisten te vinden moet beter afgebakend worden. Ook dient de vermiste meer rechten te krijgen om onrechtmatige inzet te voorkomen. Lees verder >>>


Reactie op wetsvoorstel zoekmiddelen bij urgente vermissingen

Den Haag, 29 augustus 2017 Geachte minister Blok, Op 19 juli jl. gaf u het wetsvoorstel "zoekmiddelen urgente persoonsvermissingen" in consultatie. Lees verder >>>


Deel deze pagina via:

Heb jij wat te verbergen?

fotoMensen hebben niets te verbergen als je ze dat vraagt. Of toch wel? Bekijk de video op Youtube.

Facebook opzeggen

opzeggenLees hier hoe je je Facebook-account kan opzeggen. >>>

Nieuws- & Opinie

Om het privacy-debat te stimuleren heeft Privacy Barometer ook een nieuws- en opiniepagina.

19-03-19

Registratie gegevens vliegtuigpassagiers voor opsporing waarschijnlijk in strijd met wet

Het wetsvoorstel (toelichting) van minister Grapperhaus (CDA) om gegevens van vliegtuigpassagiers voor de opsporing te gebruiken, is waarschijnlijk in strijd met het Europese recht. Een vergelijkbare regeling is in 2017 door het Europese Hof van Justitie ongeldig verklaard. Lees verder >>>

mobiele versie | volledige versie

deze pagina is samengesteld in: 0.219 seconden