Laatste update: 29 augustus 2017
Wetsvoorstel lokaliseren vermisten
De officier van justitie mag bijzondere opsporingsbevoegdheden inzetten in bepaalde urgente vermissingszaken om de locatie van vermisten te achterhalen. Hiervoor heeft minister Blok op 19 juli 2017 een wetsvoorstel ter consultatie gepubliceerd. De bijzondere bevoegdheden bestaan onder andere uit het vorderen van telecommunicatiegegevens, het afluisteren van communicatie en het doorzoeken van laptop, mobiele telefoon of een woning.
De (hulp-)officier van justitie mag een vermissing aanmerken als een 'urgente persoonsvermissing' als het waarschijnlijk in het belang van de vermiste is om opgespoord te worden. Criteria hierbij zijn dat de gezondheid of veiligheid van de vermiste in gevaar moet zijn of dat "de vermissing in complete tegenstelling is tot het normale gedrag."
Hulpverlening
Het lokaliseren van vermisten is in dit wetsvoorstel bedoeld als hulpverlening door de politie. Het gaat nadrukkelijk niet om het lokaliseren van mensen bij een misdrijf, omdat dat al geregeld is in het Wetboek van Strafvordering. De bijzondere bevoegdheden mogen slechts ingezet worden zolang dit noodzakelijk en proportioneel is voor het lokaliseren van de vermiste.
Bij een 'urgente vermissing' mag de politie bij communicatiediensten met een schriftelijk(!) bevel gegevens opvragen om te ontdekken welke diensten de vermiste gebruikt (artikel 5). Bij een vermissing van een minderjarige kunnen ook gegevens van anderen in de omgeving van de vermiste worden opgevraagd om de persoon te lokaliseren.
Zodra duidelijk is van welke communicatiemiddelen de vermiste of andere betrokkenen zich bedienen, kan de officier van justitie het communicatieverkeer en beschikbare (verkeers)gegevens opvragen en dat gedurende vier weken volgen (artikel 6). Zo kan bijvoorbeeld de mobiele telefoon uitgepeild worden met een zogeheten 'stille sms'.
Reis-, pin- en medische gegevens
Ook op andere plekken waar digitale sporen achtergelaten kunnen worden, mag de officier van justitie de beschikbare gegevens opvragen en nieuwe gegevens gedurende vier weken volgen (artikel 7, 8 en 9). Denk hierbij aan bijvoorbeeld camerabeelden, OV-reisgegevens, incheckgegevens bij luchthavens of het in de gaten houden van pintransacties. Er is hierin geen enkele beperking opgenomen anders dan dat het proportioneel moet zijn (artikel 4). De periode van vier weken kan telkens worden verlengd. Beelden van beveiligingscamera's mag de politie overigens ook zonder toestemming van de officier van justitie vorderen.
"Ook kan het onder omstandigheden denkbaar zijn dat er, voor zover relevant en noodzakelijk, medische gegevens worden gevorderd, bijvoorbeeld om in te kunnen schatten of de vermiste verward of agressief is." De arts moet dan wel besluiten dat het niet in strijd is met zijn of haar medisch beroepsgeheim.
Woning doorzoeken, afluisteren en DNA-monsters
De officier van justitie mag de woning van de vermiste, andere ruimtes en auto's doorzoeken en daarbij DNA-monsters nemen (artikel 10-12). Hiervoor is goedkeuring door de rechter-commissaris nodig. Het DNA wordt opgenomen in de landelijke DNA-database met vermiste personen.
De politie mag gegevensdragers als usb-stick, laptop en mobiele telefoon, maar ook gegevens in de cloudopslag of van de slimme meter van de vermiste of betrokkenen doorzoeken (artikel 13). Apparatuur als telefoon of laptop mag door de politie hiervoor ontgrendeld of ontcijferd worden. Ook mag de politie de communicatie van de vermiste of betrokkenen gedurende vier weken heimelijk afluisteren en eventueel ontcijferen (artikel 14). Zo kan de politie bijvoorbeeld meekijken in de chatgesprekken of de emails van de vermiste of betrokkenen. Ook kan de verzonden inhoud van apps bekeken worden omdat daar soms locatie-informatie aanwezig is. Hiervoor is wel toestemming van de rechter-commissaris noodzakelijk. Aanbieders van telecommunicatiediensten zijn verplicht hieraan mee te werken.
Bij minderjarigen kunnen ook gegevens van mensen in de omgeving van de vermiste gevorderd, afgeluisterd en opgenomen worden. Let wel, zodra er aanwijzingen voor een misdrijf zijn, waren deze bevoegdheden al beschikbaar.
Notificatie
Alle gegevens die de politie op deze manier verzamelt, worden een jaar bewaard (artikel 16). Vermisten moeten achteraf op de hoogte worden gebracht als de opsporingsbevoegdheden jegens hen zijn ingezet, zolang dat "redelijkerwijs mogelijk is" (artikel 15).
Er is geen registratie waaruit blijkt om hoeveel zaken het gaat waarbij deze opsporingsbevoegdheden ingezet zouden moeten worden om een verschil te maken. Volgens een schatting van het ministerie van Veiligheid en Justitie zou het om enkele honderden gevallen per jaar gaan.
Laatste update: 29.08.2017
Status onderwerp: voorstel
Impact op privacy: -2
Bekeken: 8.096 keer.
Tags: zoekmiddelen, persoonsvermissing, opsporingsbevoegdheid
https://www.wodc.nl/onderzoeksdatabase/2...
https://www.nationaleombudsman.nl/onder...
https://zoek.officielebekendmakingen.nl...
https://www.politie.nl/themas/vermissin...
Index
Wetten
langer dan 5 jaar geleden
2018 - Inzet kentekenscanners door de belastingdienst
2018 - Flexibeler gebruik leerlinggegevens
2018 - Beschikbaar maken betaalgegevens bij banken
2018 - Uitvoeringswet AVG
2018 - Verruimen strafrechtelijke aanpak terrorisme
2017 - Pseudonimiseren leerlinggegevens in de cloud
2017 - Wijzigen briefgeheim in Grondwet
2017 - Herziening Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten
2017 - Wet verplichte GGZ
2016 - Wet aanpak woonoverlast
2016 - Computercriminaliteit III
2016 - Kentekenregistratie voor opsporing
2016 - Tijdelijke wet bestuurlijke maatregelen terrorismebestrijding
2016 - Algemene Verordening Gegevensbescherming
2016 - Screenen van huurders door politie
2016 - Kerken geen toegang tot gemeentelijke basisregistratie
2016 - Wet doorstroming huurmarkt 2015
2016 - Bekostiging anonieme e-mental health
2015 - Personenregister kinderopvang en peuterspeelzalen
langer dan 10 jaar geleden
2015 - Meldplicht datalekken en uitbreiding boetebevoegdheid
2015 - Aanscherpen bestuurlijke maatregelen tegen ernstige overlast
2015 - Registratie van leerlingen met een beperking of gedragsprobleem
2014 - Versoepeling cookiewet
2014 - Levenslang toezicht
2014 - Kaders voor elektronische patientendossiers
2014 - Flexibel cameratoezicht
2014 - Uitbreiding Rotterdamwet
2013 - Decentralisatie jeugdzorg (Jeugdwet)
2013 - Gebruik BSN bij jeugdzorg verplicht
2013 - ID-kaart zonder vingerafdrukken
2013 - Wet zorg en dwang psychogeriatrische en verstandelijk gehandicapte clienten
2013 - Doorlichten burgers sociale zekerheid met behulp van SyRI
2013 - Bestrijding identiteitsfraude
2013 - Wet Maatschappelijke Ondersteuning 2015
2013 - Uitbreiding bevoegdheden vreemdelingenwet
2013 - Basisregistratie Personen (BRP)
2013 - Verruimen preventief fouilleren
2013 - Vingerafdrukken van alle vreemdelingen
2012 - Inzage justitie in medische dossiers
2012 - Belastingdienst verstrekt inkomensgegevens
2012 - Wietpas
2012 - Huiszoeking bij uitkeringsgerechtigden
2011 - Wet DNA verwantschapsonderszoek
2010 - Slimme energiemeters
2010 - Elektronisch Leerling Dossier (ELD)
2010 - Inzage VS in bankafschriften
2009 - OV-chipkaart voor studenten
2009 - Verwijsindex Risicojongeren (VIR)
2009 - Bestrijding ernstige overlast (voetbalwet)
2009 - Vingerafdrukken in paspoort en (centrale) database
2008 - Wet identiteitsvaststelling verdachten, veroordeelden en getuigen
2008 - Bewaarplicht telecomgegevens
2008 - Elektronisch Kind Dossier (EKD)
2008 - Wijziging telecommunicatiewet
2006 - Wet politiegegevens
2006 - Wet opsporing en vervolging terroristische misdrijven
2005 - Cameratoezicht in gemeentewet en wet politieregisters
2004 - Wet vorderen gegevens door politie, bv bibliotheekuitleen
2004 - Wet justitiële en strafvordelijke gegevens
2004 - Wet DNA-onderzoek bij veroordeelden
2003 - Identificatieplicht
2000 - OV-chipkaart
1999 - Wet Bescherming Persoonsgegevens
1998 - Bijzondere Opsporingsbevoegdheden
1994 - Algemene wet op het binnentreden
2023 - Europese toezichthouder kritisch over vingerafdrukken in paspoort
1959 - Algemene wet inzake rijksbelastingen
Voorstellen goedgekeurd door Tweede Kamer*
2019 - Passagiersgegevens (PNR) voor opsporing
2016 - Eerste Kamer tegen inzage medisch dossier zonder toestemming
2011 - Registratie prostituees
Voorstellen weggestemd/tegengehouden door Eerste Kamer
2011 - Elektronisch Patiënten Dossier (EPD)
2011 - Wet bestuurlijke maatregelen nationale veiligheid
2011 - Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten
Voorstellen
2018 - Gebruik risicoprofielen in de zorg krijgt wettelijke basis
2018 - Constitutionele toetsing
2018 - Wijziging wet DNA-verwantschapsonderzoek
2018 - Gegevens delen voor fraudebestrijding decentrale zorg
2018 - Nieuwe werkgroep voor aanpak wraakporno
2018 - Aanpassing bewaarplicht telecommunicatiegegevens
2017 - Zoekmiddelen urgente persoonsvermissingen
2017 - ePrivacy Verordening
2016 - Herziening bewaarplicht telecomgegevens
2016 - Intrekken bewaarplicht telecomgegevens
2015 - DNA-afname bij arrestatie
2015 - DNA-databank bij AIVD
2014 - Reisgegevens registreren voor opsporingsdiensten
2014 - Downloadverbod
2013 - Vorderen van camerabeelden vergemakkelijken
2013 - Online identificatieplicht
2013 - Landelijk Informatiesysteem Schulden (LIS)
2013 - Centrale database incasso
2010 - DNA en vingerafdrukken uitwisselen met VS
2010 - Database potentiële relschoppers
2010 - Bodyscan op Schiphol
2010 - Kilometerheffing
2010 - Evaluatie wet bescherming persoonsgegevens
2010 - Internetfilter
2010 - Privégegevens vliegtuigpassagiers registreren
Proefballonnen
2017 - Preventief opsluiten
2017 - Gedwongen anticonceptie
2015 - Register met het vermogen van elke Nederlander
2014 - Integrale datawet
2014 - Drone wetgeving
2012 - Ontsleutelplicht
2012 - Toegang justitie tot DNA- materiaal in gezondheidszorg
2011 - Etnische registratie
2010 - Strengere normen telefoontaps
2010 - Doorlichten studenten uit risicolanden
2009 - Dopingcontroles in fitnesscentra
2009 - Capuchonverbod in winkels
2009 - Alcoholcontrole voetgangers
* Een wetsvoorstel dat door de Tweede Kamer is goedgekeurd, moet ook nog door de Eerste Kamer worden goedgekeurd voordat het een wet wordt. De Tweede Kamer is politiek bepalend, daarom wordt het stemgedrag van de Tweede Kamer als maatstaf in de Privacy Barometer genomen.