SLEEPWET NIET NOEMENSWAARDIG AANGEPAST

Tweede Kamer moet recht doen aan tegenstem

Het kabinet heeft na het referendum zes wijzigingen voorgesteld op de Wet op de inlichtingen en -veiligheidsdiensten. De wijzigingen zijn voornamelijk cosmetisch en leveren nauwelijks extra waarborgen op. Wij roepen Kamer en kabinet op om een serieuzer antwoord te geven op de tegenstem bij het referendum.

Als eerste punt wordt voorgesteld gegevens alleen met het buitenland te delen na een mensenrechten-beoordeling van dat buitenland. Die toets was al verplicht volgens artikel 88 van de wet, maar het kabinet wilde daar pas over twee jaar aan voldoen. Nu zegt het kabinet toe zich direct aan dat wetsartikel te zullen houden.

Als tweede punt wordt het proces om te beoordelen hoe lang gegevens bewaard mogen worden aangepast. Maar inhoudelijk verandert er niets. De criteria voor het bewaren wijzigen niet en de (lange) bewaartermijn van drie jaar blijft ongewijzigd.

Bij het derde en vierde punt, belooft het kabinet het sleepnet zo gericht mogelijk in te zetten. Ze verwijzen hierbij naar een motie van toenmalig Kamerlid Recourt. Maar die motie was al aangenomen en maakte daarmee al onderdeel uit van de uitleg die aan de wet gegeven moet worden.

Bij punt vijf belooft het kabinet dat de AIVD medische gegevens zal verwijderen als ze die tegenkomt in haar verzamelde gegevens en als die niet nodig zijn voor het onderzoek. Ook dit punt staat in artikel 19 van de wet al beschreven. Sowieso dienen gegevens die niet relevant zijn te worden vernietigd.

Punt zes levert een heel klein beetje extra bescherming op voor journalisten. Als de AIVD in de verzamelde gegevens informatie tegenkomt van een journalist, dan wordt dat verwijderd voordat de gegevens aan het buitenland worden gegeven. Tenzij het in verband met 'de nationale veiligheid' toch wel gedeeld zal worden. Een nogal vage toezegging dus in een heel specifieke situatie.

Alles overziend, is er nauwelijks iets nieuws toegezegd. Het kabinet schrijft het allemaal nog een keer beter op en belooft zich aan de wet te houden.

Meerderheid tegen

Op 21 maart spraken 6,7 miljoen mensen hun oordeel over deze wet uit. Een meerderheid van 51,5% stemde tegen. Wij spreken niet namens de tegenstemmers. Sommigen willen de hele wet van tafel, velen wilden inperking van de ruime bevoegdheden en betere waarborgen op de inzet daarvan. Maar we durven wel te stellen dat niemand vroeg om slechts cosmetische aanpassingen.

In de aanloop naar het referendum is een brede maatschappelijke discussie gevoerd. Daaruit valt een algemeen beeld op te maken. Het sleepnet moet eruit of drastisch ingeperkt. Deel geen onbekeken gegevens met het buitenland. Creëer geen geheime DNA-databank bij de AIVD. Sta niet toe onschuldigen te hacken om bij een verdachte te komen. Geef geen mogelijkheid realtime databases bij bedrijven en organisaties te kopiëren. Beperk de bewaartermijn tot hooguit enkele weken, zoals onze buurlanden ook doen. Geef de toezichthouder de mogelijkheid bindende oordelen uit te spreken.

Serieuze verbeteringen

Wij roepen zowel de Tweede Kamer als het kabinet op om met serieuze aanpassingen te komen die recht doen aan de tegenstem van het referendum. De meerderheid wil deze wet niet op deze manier. Een Kamer die zegt het volk te vertegenwoordigen kan dit niet negeren.
 

 

Dinsdag 10 april om 16.30 vergadert de Tweede Kamer over de uitslag van het referendum. Kijk live mee via tweedekamer.nl.