VVD-onzin over inzet drones
HOEVEEL MAG SCHIJNVEILIGHEID KOSTEN?
Drones. Het is een lekker hip onderwerp. Niet te ingewikkeld en iedereen kan zich er wat bij voorstellen. Voor zowel politiek als media is dat heerlijk, want hoe simpeler, hoe beter. Vandaar ook dat de VVD er een verkiezingsthema van probeert te maken. Zelfs staatsscretaris van Onderwijs Sander Dekker bemoeit zich er tegen aan. Waarom hij vanuit zijn rol het veiligheidsbeleid denkt vorm te moeten geven, is me niet duidelijk. Er zitten al twee VVD'ers op veiligheid en dat zijn niet bepaald stille muizen. Elke vrijdag stroomt mijn mailbox vol met stoere taal van Teeven en Opstelten over het hard aanpakken van het één of ander. Grappig genoeg herhalen ze zichzelf nogal eens. Zoveel nieuw beleid is er immers niet, dus sturen ze regelmatig dezelfde verhalen met enigszins aangepaste persberichten rond. Onder ons wordt het ministerie van Veiligheid en Justitie inmiddels het ministerie van Recycling genoemd.
Kijken
Maar goed, drones dus. Staatssecretaris Dekker zou zich beter moeten laten onderwijzen over dit onderwerp voordat hij wat roept. Zo zouden volgens hem drones ingezet kunnen worden in plaats van helikopters die "boven de wijk hangen om te kijken wat er aan de hand is". Helikopters worden daar helemaal niet voor ingezet. Het inzetbeleid voor helikopters is zelfs tamelijk terughoudend. Ze worden alleen ingezet bij de opsporing van misdrijven. Het gaat dan om het versterken van de zogenoemde heterdaadkracht. Dat betekent dat er bij een inbraak verdachten mee worden opgespoord die nog in de buurt rondlopen. Of ze worden ingezet om wietplantages op te sporen. "Kijken wat er aan de hand is" heet cameratoezicht. Daarvoor worden helikopters niet ingezet. Sterker nog, dat is verboden. Cameratoezicht mag alleen plaatsvinden met camera's die vastgeklonken zijn aan een gevel of paal. Er ligt weliswaar een wetsvoorstel in de Tweede Kamer om dit aan te passen, maar zover is het nog lang niet.
Een probleem met drones is dat de grens tussen toezicht houden op de openbare ruimte en het volgen van mensen vervaagt. De Raad van State merkte al op dat toezicht met drones kan ontaarden in "stelselmatige observatie" van personen. Het stelselmatig volgen van een persoon mag alleen als er een concrete verdenking is van een misdrijf.
Kwaliteit
Een ander probleem met drones is dat de kwaliteit van de camera's helemaal niet zo geweldig is. Nog niet althans. Personen zijn niet te herkennen en dus moeilijk te identificeren. Wat valt er in een drukke stadswijk op te sporen met matige camera's? Daarbij komt dat camera-toezicht sowieso nauwelijks effectief blijkt te zijn. Zo concludeert de gemeente Amsterdam in een evaluatie (PDF) over 2011 dat cameratoezicht "...geen eenduidig effect [heeft] op objectieve/ subjectieve veiligheid." Zelfs een eventuele preventieve werking blijkt beperkt. "Veel daders zijn impulsief, bijvoorbeeld door de invloed van alcohol, drugs of hevige emoties, en zij houden vooraf geen rekening met mogelijke risico's en dus ook niet met cameratoezicht. Zij laten zich niet weerhouden door de camera...".
Drones blijken ook gevaarlijk. In september 2013 haalde Pownews boven water dat al 9 van de 72 drones van het ministerie van Defensie (de politie huurt ze) uit de lucht zijn komen vallen. Zou het echt extra veiligheid opleveren als zo'n vliegmachine boven een drukke volkswijk hangt? Een drone kost bovendien 172.000 euro per stuk. Dat is dan alleen de aanschaf. De vliegkosten bedragen 2.351 euro per dagdeel. En dan is er nog het onderhoud. Hoeveel mag schijnveiligheid kosten van de VVD?
Privacy-onvriendelijk
Dekker en zijn VVD pleiten voor de inzet van een middel dat wettelijk niet is toegestaan, gevaar oplevert, niet effectief is, en bovendien schrikbarend veel geld kost. Dekker zegt bij BNR en passent nog dat privacy voor de VVD belangrijk is. Hij jokt er maar wat op los of hij is niet op de hoogte van het privacy-onvriendelijke stemgedrag van zijn partij.
De VVD maakt zo van belangrijke thema's als veiligheid en privacy een gemakkelijke verkiezingsstunt. Met stoere taal worden mensen bewust door deze politici op het verkeerde been gezet. Dat maakt hen blijkbaar weinig uit, als er maar electoraal gescoord kan worden.
Lees ook de brief van Privacy Barometer hierover aan de Tweede Kamer.