Stem ook bij de Eerste Kamer verkiezingen!

Hè? Eerste Kamer verkiezingen? Het zijn toch verkiezingen voor de Provinciale Staten? Klopt! Maar de Provinciale Staten kiezen op 26 mei één-op-één de Eerste Kamer. Een stem op een landelijke partij voor de provincie is direct ook een stem voor een zetel voor die partij in de Eerste Kamer. Uw stem op 18 maart bepaalt dus direct de samenstelling van de Eerste Kamer.

De Eerste Kamer is belangrijk als het om de bescherming van onze vrijheden gaat. De Eerste Kamer toetst of nieuwe wetsvoorstellen wel in overeenstemming zijn met bestaande wetten, waaronder de Grondwet. Zo heeft de Eerste Kamer een streep gehaald door het verplichte Elektronisch Patiënten Dossier (EPD), heeft ze de slimme meter vrijwillig gemaakt (waar die eerste verplicht zou worden) en heeft ze een bewaarplicht voor reis- en bankgegevens voor de inlichtingendiensten voorkomen. Lees meer over de wapenfeiten van de Eerste Kamer verderop op deze pagina.

De komende periode worden er weer wetsvoorstellen met grote gevolgen voor de privacy in de Eerste Kamer behandeld. Zo is de Tweede Kamer nu bezig met het plan om alle auto's op snelwegen door kentekenscanners vast te laten leggen, maar ook met een voorstel om de geheime dienst het internet ongericht te laten afluisteren. Als die erdoor komen, is de Eerste Kamer aan zet. Kijk voor meer aankomende wetsvoorstellen onderaan deze pagina.

Privacy Stemwijzer

Privacy Barometer kiest er bewust voor om de Privacy Stemwijzer te baseren op het stemgedrag van de Eerste Kamerleden in de afgelopen periode. We vinden daden belangrijker dan mooie woorden over toekomstplannen. Hieronder vindt u zes stellingen over onderwerpen die de afgelopen periode in de Eerste Kamer aan bod zijn gekomen. Geef uw mening en bekijk met welke partij in de Eerste Kamer die het meest overeenkomt. Privacy Barometer verzamelt geen informatie over wat u invult.

Stelling 1

Het is goed dat de gemeente meer van u weet, want dan worden de zorg en de hulpverlening voor kwetsbare burgers beter en goedkoper.

Eens
Oneens

Meer gegevens bij gemeente

Met het decentraliseren van zorg en ondersteuning wil het kabinet dat de gemeente een integrale aanpak per gezin hanteert, van jeugdzorg tot het zoeken naar werk. Om die rol goed in te kunnen vullen, krijgt de gemeente toegang tot veel medische en andere gevoelige persoonsgegevens van onder andere zorgverzekeraars, belastingdienst, uitkeringsinstanties en de zorgverleners. Ook worden gegevens verzameld over de huisgenoten van de hulpvrager. Het kan dan bijvoorbeeld gaan om gegevens over uitkeringen, schuldhulpverlening, reclassering of diagnose-informatie van het UWV. Het wetsvoorstel over de decentralisatie van de maatschappelijke ondersteuning is op 8 juli 2014 door de Eerste Kamer aangenomen. De volgende partijen stemden :

VVD
PvdA
CDA
D66
PVV
GL
SP
SGP
PvdD
CU
50Plus

Stelling 2

Gemeenten mogen inkomenseisen stellen aan nieuwe bewoners. Zo kunnen mensen die niet genoeg verdienen uit bepaalde wijken geweerd worden.

Eens
Oneens

Uitbreiding Rotterdamwet

Deze wet is bedoeld om meer grip te krijgen op probleemwijken. De gemeente mag bepaalde 'sociaal-economische' eisen stellen aan nieuwe bewoners, bijvoorbeeld dat zij een bepaald inkomen verdienen. Ook wordt het voor gemeenten makkelijker om in 'zwakke wijken' te voorkomen dat woningen worden opgesplitst als er al een overaanbod aan kleine woningen is. Het kabinet had in eerste instantie het plan om ook mensen met een strafblad te kunnen weigeren, maar dat idee is later uit het wetsvoorstel verdwenen. De Eerste Kamer nam op 8 april 2014 de uitbreiding van de Rotterdamwet aan. De volgende partijen stemden :

VVD
PvdA
CDA
D66
PVV
GL
SP
SGP
PvdD
CU
50Plus

Stelling 3

Het maakt ons land niet veiliger als de AIVD het internet grootschalig mag afluisteren.

Eens
Oneens

Niet grootschalig afluisteren

Naar aanleiding van de onthullingen door Edward Snowden, wilde de Eerste Kamer weten wat de situatie in Nederland op dit gebied is. Tijdens een debat hierover, bleek dat veel senatoren zich zorgen maken over plannen van de regering om op het internet grootschalig af te luisteren om later te bekijken of er misschien iets verdachts tussen zit. Een meerderheid van de Eerste Kamer ziet dat niet zitten en nam een motie aan waarmee het grootschalig en ongericht aftappen van internet door de AIVD feitelijk wordt geblokkeerd. De volgende partijen stemden :

VVD
PvdA
CDA
D66
PVV
GL
SP
SGP
PvdD
CU
50Plus

Stelling 4

Om de voorwaarden voor uitkeringen en toeslagen te controleren, mogen controleambtenaren bij mensen in huis de thuissituatie controleren. Wie niet meewerkt, wordt gekort op de uitkering of toeslag.

Eens
Oneens

Huisinspecties bij ontvangers toeslagen en uitkeringen

Miljoenen Nederlanders moeten controleambtenaren binnenlaten, ook zonder verdenking, op straffe van verlies van bijvoorbeeld kinderbijslag, AOW of bijstand. Ook voor weduwen en weduwnaren, wezen en oudere arbeidsongeschikten geldt: wie de controleur niet binnenlaat, wordt daarvoor gekort. Bij de huiszoeking wordt gezocht naar aanwijzingen over hoeveel personen er op een bepaald adres wonen en wie dat zijn. Uitkeringsinstanties (gemeente, UWV, SVB) mogen op een zelf te bepalen moment, zonder aankondiging voor de deur staan om het huis te doorzoeken. Daar is geen verdenking van fraude meer voor nodig. De Eerste Kamer heeft op 2 oktober 2012 het wetsvoorstel aangenomen. De volgende partijen stemden :

VVD
PvdA
CDA
D66
PVV
GL
SP
SGP
PvdD
CU
50Plus

Stelling 5

Het wordt veiliger als de politie in een wijk iedereen preventief mag fouilleren op zoek naar wapens.

Eens
Oneens

Verruimen preventief fouilleren

Burgemeesters mogen zelfstandig een gebied aanwijzen waarin kortstondig preventief gefouilleerd gaat worden. Er is geen toestemming vooraf van de officier van justitie meer nodig. Ook mag de politie mensen fouilleren die ze meenemen naar het politiebureau. Hiervoor zijn geen criteria vastgelegd, dus fouilleren kan ook als er geen verdenking tegen de burger is. In het wetsvoorstel is ook opgenomen dat mensen die in de cel worden gezet 'op en in het lichaam' gefouilleerd mogen worden, maar deze bevoegdheid treedt op een later moment in werking. De Eerste Kamer nam op 20 mei 2014 dit wetsvoorstel aan. De volgende partijen stemden :

VVD
PvdA
CDA
D66
PVV
GL
SP
SGP
PvdD
CU
50Plus

Stelling 6

Alle mensen die van buiten de Europese Unie komen en in Nederland willen werken of studeren moeten tien vingerafdrukken en een pasfoto laten afnemen.

Eens
Oneens

Wijziging vreemdelingenwet

Bij het aanvragen van een verblijfsvergunning wordt ter verbetering van de identiteitscontrole van vreemdelingen tien vingerafdrukken en een digitale pasfoto gemaakt. Deze worden opgeslagen in een centraal bestand. Hiermee wil de regering identiteitsfraude, documentfraude en illegaliteit aanpakken. Het gebruik van biometrische gegevens wordt ook ingevoerd bij gezinsmigratie en bij verblijfsvergunningen voor studie of werk. Het gaat hier niet om asielzoekers. Zij gaven al hun vingerafdrukken en foto bij de asielaanvraag. Alle diensten die te maken hebben met het verstrekken en controleren van verblijfsvergunningen, gaan met de vingerafdrukken en digitale pasfoto's werken. Het wetsvoorstel is op 10 december 2013 door de Eerste Kamer aangenomen. De volgende partijen stemden :

VVD
PvdA
CDA
D66
PVV
GL
SP
SGP
PvdD
CU
50Plus
Klik hier voor de uitslag van de Privacy Stemwijzer

Resultaat

Hoe hoger het balkje, hoe meer uw mening met die partij overeenkomt.

50Plus
CDA
CU
D66
GL
PvdA
PvdD
PVV
SGP
SP
VVD

Wapenfeiten van de Eerste Kamer

Zoals gezegd is de Eerste Kamer belangrijk als het om de bescherming van onze vrijheden gaat. Zeker als u bedenkt dat de voorstellen al langs adviesorganen en de Tweede Kamer zijn gegaan, is het opmerkelijk dat de Eerste Kamer nog zoveel kan toevoegen. Een greep uit haar wapenfeiten van de afgelopen jaren op een rij.

Blokkeren ongericht afluisteren van internet

Het kabinet werkt al enige jaren toe naar het verruimen van de bevoegdheden van de geheime diensten. De belangrijkste nieuwe bevoegdheid zou hierbij moeten zijn dat de AIVD het internet vrijwel willekeurig mag afluisteren. Dat betekent een enorme inbreuk op de privacy van mensen die nergens van verdacht worden. Om de regering alvast duidelijk te maken dat de Eerste Kamer hier niet mee akkoord gaat, nam ze een motie aan.

Meer aandacht voor privacy bij decentralisatie

Bij de decentralisaties van jeugdzorg, maatschappelijke ondersteuning en werk & zekerheid verschuiven veel taken naar de gemeente. Elke gemeente mag zelf het wiel uitvinden hoe om te gaan met alle (gevoelige) gegevens die daarbij van personen worden uitgewisseld en geregistreerd. De Eerste Kamer vond dit te risicovol en eiste meer centrale sturing. Dat is er gekomen in de vorm van landelijke Privacy Impact Assessments en extra informatie over privacywetgeving voor gemeenteambtenaren.

Vrijwillig elektronisch patiëntendossier

Minister Schippers wilde een verplicht landelijk elektronisch patiëntendossier (EPD) voor alle Nederlanders. Toen het wetsvoorstel bij de Eerste Kamer aankwam, was de bouw ervan al begonnen. De Eerste Kamer constateerde dat dat systeem zo krakkemikkig was, dat ze een streep door het EPD zette. De minister haalde bakzeil en droeg het over aan de zorgverzekeraars. Het gammele systeem is er nog steeds, maar het is nu vrijwillig om daar aan deel te nemen.

Registratie prostituees geblokkeerd

Om misstanden in de prostitutie tegen te gaan, wilde minister Opstelten alle prostituees registreren. Klanten moesten prostituees dan naar haar 'peespas' vragen om te controleren of ze wel officieel ingeschreven stond. De Eerste Kamer vond dat nergens was aangetoond dat dit misstanden tegengaat. Het zou zelfs averechts kunnen werken. Om die reden blokkeerde de Eerste Kamer de registratie.

Verplichte risico-analyse voor privacy

Bij de evaluatie van de Wet bescherming persoonsgegevens constateerde de Eerste Kamer dat er een tendens was om steeds grotere inbreuken op de privacy te maken terwijl helemaal niet duidelijk was of het wel noodzakelijk was. De Eerste Kamer stelde daarom een motie op, waarin wordt afgesproken elk nieuw wetsvoorstel dat de privacy raakt, te toetsen op effectiviteit, noodzaak, en proportionaliteit. Ook moet er een Privacy Impact Assessment (PIA) gemaakt worden. Met een PIA wordt vooraf onderzocht welke risico’s voor privacy het wetsvoorstel met zich meebrengt. Omdat de Eerste Kamer deze regels ging hanteren, moesten de Tweede Kamer en het kabinet wel mee. Sinds juni 2013 is er een officieel toetsmodel Privacy Impact Assessment door de regering vastgelegd.

Slimme meter is vrijwillig

Om milieudoelstellingen te halen, bedacht de regering dat ieder huishouden een slimme meter moet hebben. Met de slimme meter zou iedereen meer inzicht in het energieverbruik krijgen, omdat de meter nauwkeurig bijhoudt welke apparaten u wanneer gebruikt. Om de meter door te drukken stond op het weigeren ervan een fikse geldboete van 17.000 euro en zelfs zes maanden gevangenisstraf. De Eerste Kamer vond dit veel te ver gaan en schoot het plan af. Sindsdien is de slimme meter vrijwillig.

Toegang van geheime dienst tot reis- en bankgegevens geblokkeerd

Op dit moment moeten telecomgegevens verplicht voor de inlichtingen- en veiligheidsdiensten beschikbaar zijn. De regering wilde dat de geheime diensten ook standaard over de gegevens van bepaalde bestuursorganen, vervoerders zoals luchtvaartmaatschappijen en financiële dienstverleners konden beschikken. De Eerste Kamer heeft deze wet tegengehouden.

Preventief fouilleren met toestemming officier van justitie

Soms gaat het om kleinere, maar niet onbelangrijke zaken. Sinds kort mag de politie mensen die aangehouden zijn 'op en in het lichaam' fouilleren. Ook als daar helemaal geen verdenking of aanleiding voor is. Voor de fouillering zou alleen toestemming van de politiechef nodig zijn. De Eerste Kamer vond dit een te lage drempel en bepaalde dat ten minste de officier van justitie toestemming moet geven.

 

Wetsvoorstellen komende periode

Stemmen voor de Eerste Kamer hoeft niet abstract te zijn. Een aantal wetsvoorstellen waarover ze de komende periode gaan beslissen, zijn al bekend. Als u mee wilt bepalen of die wetsvoorstellen er wel of niet doorkomen, grijp dan nu uw kans!

Cameratoezicht met drones

Cameratoezicht met drones wordt straks mogelijk. Tenminste, als de Eerste Kamer instemt met een wetsvoorstel van minister Opstelten (VVD). De minister vindt dat de burgemeester straks zelf mag bepalen waar en hoe (vliegende en rijdende) camera's worden ingezet. Vooraf toestemming van de gemeenteraad of inspraak van de betrokken burgers is dan niet meer nodig. In de Tweede Kamer stemden alleen GL en PvdD tegen.

Inzage in medische dossiers

Minister Opstelten wil dat justitie inzage krijgt in medische dossiers. Als een verdachte van een misdrijf niet mee wil werk aan een psychologisch onderzoek, kan het Openbaar Ministerie zelf in het medisch dossier kijken om te weten te komen wat die persoon bezighoudt. Ook minister Schippers (VVD) wil dat er makkelijker in medische dossiers gekeken kan worden. Ze denkt dat zorgverzekeraars hiermee beter in staat zijn fraude op te sporen. Bij stemming in de Tweede Kamer over inzage door justitie stemden alleen GL en PvdD tegen. Over het voorstel van Schippers is nog niet gestemd.

Nieuwe bewaarplicht telecomgegevens

Providers zijn verplicht allerlei gegevens over uw bel- en internetgedrag te bewaren tot maximaal een jaar. De wet die dit regelt is echter door de rechter ongeldig verklaard. Opstelten heeft nu kleine aanpassingen gedaan en gaat proberen dit door de Tweede en Eerste Kamer te krijgen. Er is nog geen stemming over dit voorstel geweest

Afluisteren van internet

Het kabinet komt in april met een wetsvoorstel waarmee de geheime diensten het internet grootschalig mogen afluisteren. Een meerderheid in de Tweede Kamer van VVD, PvdA, PVV en SGP heeft al laten weten hier achter te staan. De Eerste Kamer is juist heel kritisch en nam een motie aan om dit te blokkeren. De komende periode zal beslissen wie aan het langste eind trekt.

Levenslang onder toezicht

Staatssecretaris Teeven (VVD) wil dat het mogelijk wordt om mensen levenslang onder toezicht van de regering te plaatsen. Ook als mensen hun straf al hebben uitgezeten. VVD, PvdA, CDA, PVV, SP, SGP en 50Plus stemden voor CU, D66, GL en PvdD waren tegen. De Eerste Kamer is kritisch, omdat nog niet zolang geleden een wet is aangenomen dat mensen na hun straf al tot acht jaar gevolgd mogen worden. De evaluatie over de effecten van deze wet is nog niet uitgevoerd.

Burgemeester mag straffen

De burgemeester moet zonder tussenkomst van een rechter zelfstandig straffen kunnen uitdelen als er sprake is van ernstige overlast. Denk daarbij aan een gebiedsverbod of een meldplicht. Als mensen het er niet mee eens zijn, kunnen ze volgens minister Opstelten altijd achteraf nog naar de rechter. Een wetsvoorstel hierover is onlangs door de Tweede Kamer aangenomen. Alleen PvdD stemde tegen.

 

mobiele versie | volledige versie