Van der Steur: "Politie voldoet ook komende jaren niet aan privacywet"

Politie en justitie hebben zo’n twaalf jaar nodig om in enige mate de privacywet na te leven. Dat blijkt uit een verbeterplan dat minister Van der Steur (VVD) eind mei naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Met dit plan zal de politie eind 2019 "grotendeels maar nog niet volledig" aan de wettelijke privacyregels voldoen. De wet waarin de regels voor de politie zijn vastgelegd is al sinds 1 januari 2008 van kracht.

Van der Steur beloofde in december 2015 dat hij met een verbeterplan zou komen na een dramatische evaluatie door de eigen auditdienst. In deze 'privacy audit politie 2015' over de jaren 2011 tot en met 2014 wordt geconstateerd dat privacybescherming van de politiegegevens "niet of niet geheel" aan de wettelijke voorschriften voldoet. De politie is door de auditdienst op vijf "risicogebieden" beoordeeld en scoorde daarbij vijf keer een onvoldoende. Deze risicogebieden zijn:

1. de autorisaties van (politie-)mensen om bij gegevens te kunnen;
2. het delen van gegevens met anderen, waaronder andere agenten, andere opsporingsdiensten, de AIVD en overheidsdiensten in andere landen;
3. de bewaartermijnen van gegevens;
4. de rechten van de betrokken burgers;
5. het gebruik van gegevens kunnen verantwoorden.

In het verbeterplan van Van der Steur wordt erkend dat het bij de politie niet goed zit. De reden die hij hiervoor geeft is dat de omvorming naar de Nationale Politie alle aandacht opslokt. Daarbij 'hangt' de juiste omgang met persoonsgegevens op slechts enkele mensen. Ook is er volgens hem niet voldoende geld om de politie privacy-proof te maken. Maar ook als er geld is zal volgens Van der Steur de politie sowieso niet aan de huidige wettelijke regels kunnen voldoen. Daarom stelt hij voor om ook de wet te wijzigen.

Politie achteloos met privacy

Al vanaf 2010 verschijnen er geregeld onderzoeken of evaluaties over de politie waaruit blijkt dat "de privacy van burgers onvoldoende gewaarborgd wordt". Privacy Barometer schreef hier al eerder over. Volgens de uitgebreide evaluatie van het ministerie van Veiligheid & Justitie uit 2013 zijn de belangrijkste factoren voor het falen, dat de politie privacy als een noodzakelijk kwaad ziet in plaats van een burgerrecht, dat de politie een achteloze mentaliteit heeft als het om privacy van mensen gaat en dat de wettelijke regels niet aansluiten bij de praktijk.

De Tweede Kamer heeft nog niet gereageerd op het verbeterplan van Van der Steur.